Cây Mã đề được gọi với nhiều tên khác nhau như mã đề á, xa tiền… Mã đề mọc hoang ở nhiều nơi, dễ sống, có nhiều tác dụng chữa bệnh. Để chữa bệnh người ta thường dùng phần lá (hay còn gọi là xa tiền thảo) hoặc là hạt mã đề (gọi là xa tiền tử). Mã đề có vị ngọt, tính lạnh đi vào các kinh, can, thận và bàng quang nên chắc chắn có tác dụng giải nhiệt rất tốt nhưng ngoài tác dụng thanh nhiệt cây mã đề còn để chữa rất nhiều bệnh khác nhau như:
- Thông tiểu tiện: đây là tác dụng nổi bật nhất của cây mã đề. Chất glantagin có trong cây mã đề có tác dụng gây hưng phấn thần kinh bài tiết, giúp lượng nước tiểu tăng, lợi tiểu đái nhiều. Chỉ cần lấy 20g lá sắc lên uống hằng ngày.
- Chữa ho: Dùng trong các trường hợp ho khan, ho gió, ho do viêm nhiễm. Nước sắc mã đề có tác dụng trừ đờm, tác dụng này kéo dài 6-7 giờ, mạnh nhất sau khi uống 3-6 giờ. Để hiệu quả hơn thì dùng cây mã đề 10g kết hợp với cam thảo 2g và cát cánh 2g, sắc với 500ml nước còn 300ml uống làm 3 lần trong ngày, uống liên tục đến khi khỏi ho.
- Chữa bệnh chảy máu cam: lấy một nắm lá mã đề tươi rửa sạch, giã nát, tẩm thêm ít nước, vắt lấy nước cất uống. Người bệnh nằm yên trên giường gối cao đầu, đắp bã mã đề lên trán, nếu chảy máu nhiều cần lấy bông sạch nút mũi bên chảy. Uống chừng vài ngày sẽ khỏi.
- Cai thuốc lá: Cây mã đề tạo ra một ác cảm tự nhiên đối với thuốc lá, giúp người nghiện thuốc lá dễ dàng cai. Chỉ cần lấy một ít lá khô cho vào một cốc nước sôi, ngâm ít nhất 10 phút, sau đó uống trước khi hút thuốc. Điều này làm cho người hút thuốc loại bỏ cảm giác thèm hoặc không muốn hút hết điếu thuốc nữa.
- Có tác dụng kháng viêm: Cây mã đề có hàm lượng lớn allantoin và apigenin, đây là những chất kháng viêm tự nhiên vô cùng hữu ích. Mã đề còn có tác dụng ức chế đối với một số vi trùng bệnh ngoài da. Ví dụ: Lấy cây mã đề tán thành bột chế thành thuốc dầu đắp lên mụn nhọt làm cho tan không thành mủ hay đơn giản hơn khi bị muỗi đốt, ngứa hoặc mẩn đỏ chỉ cần nhai một ít lá mã đề đắp hoặc bôi lên vết cắn.
- Chữa đau mắt đỏ: Lấy lá mã đề rửa sạch đun sôi để xông mắt. Sau đó lấy nước ấm rửa mắt. Thực hiện mỗi ngày 1 lần, mắt sẽ hết đỏ và nhìn rõ hơn. Vì là một loại thuốc từ tự nhiên, nên bạn cần phải kiên trì một chút nhé.
- Bên cạnh đó, ít người biết rằng mã đề còn được sử dụng chữa rất nhiều loại bệnh về thận nói riêng và đường tiết niệu nói chung. Khi tiểu ra máu lấy một nắm lá to rửa sạch rồi giã nát vắt lấy nước cốt uống vào lúc đói tình trạng sẽ được cải thiện sau vài giờ. Lưu ý, đối với những tình trạng nặng hơn hãy đến bệnh viện kiểm tra trước khi tự bốc thuốc nhé.
Đặc biệt theo nghiên cứu đã được công bố chất chiết xuất beta carotene từ cây mã đề còn có tác dụng có tác dụng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư ở người.
Chỉ một loài cây nhỏ bé mọc ngoài tự nhiên mà có tác dụng chữa bao nhiêu bệnh khác nhau. Tuy nhiên cần lưu ý như sau trước khi sử dụng cây làm thuốc: Không dùng mã đề cho phụ nữ có thai, người già thận yếu hay đi tiểu về đêm. Đối với trẻ nhỏ, không nên dùng Mã đề để điều trị ho vì sẽ hay gây hiện tượng đái dầm.
